Wat zijn kakkerlakken?

Kakkerlakken zijn een groep van insecten die tot de orde Blattodea behoren. Ze zijn al honderden miljoenen jaren aanwezig op aarde en hebben zich in die tijd aangepast aan diverse omgevingen over de hele wereld. Hier zijn enkele kenmerken en feiten over kakkerlakken:
- Uiterlijk: Kakkerlakken hebben een afgeplat lichaam en een kleine kop die grotendeels verborgen is door hun pronotum (het schildachtige deel achter de kop). Ze hebben twee lange antennes die ze gebruiken om hun omgeving te verkennen.
- Verspreiding: Er zijn wereldwijd meer dan 4.000 soorten kakkerlakken, maar slechts een klein aantal daarvan wordt als plaag in menselijke omgevingen beschouwd.
- Overlevingsvermogen: Kakkerlakken staan bekend om hun opmerkelijke aanpassingsvermogen en kunnen overleven in extreme omstandigheden. Ze kunnen zowel in tropische als in gematigde klimaten leven.
- Voeding: Kakkerlakken zijn alleseters. Ze kunnen zich voeden met een verscheidenheid aan materialen, waaronder voedselresten, papier, leer en zelfs dode insecten.
- Voortplanting: Kakkerlakken vermenigvuldigen zich snel. Afhankelijk van de soort kunnen vrouwelijke kakkerlakken gedurende hun leven honderden nakomelingen produceren.
- Gezondheidsrisico’s: Kakkerlakken kunnen ziekteverwekkers bij zich dragen die schadelijk kunnen zijn voor de mens. Ze kunnen ook allergische reacties en astma-aanvallen veroorzaken bij gevoelige individuen.
- Bestrijding: Vanwege de problemen die ze kunnen veroorzaken in menselijke omgevingen, zijn er verschillende methoden ontwikkeld om kakkerlakken te bestrijden, variërend van chemische bestrijdingsmiddelen tot biologische middelen en vallen.
Hoewel kakkerlakken vaak een slechte reputatie hebben vanwege hun associatie met vuil en ziekte, spelen ze ook een belangrijke ecologische rol als afvalverwerkers en als voedselbron voor andere dieren.
Welke soorten kakkerlakken komen voor in Nederland, België en Duitsland?

In Nederland, België en Duitsland komen verschillende soorten kakkerlakken voor. Hoewel er wereldwijd duizenden soorten kakkerlakken zijn, zijn er slechts enkele die regelmatig in huizen en gebouwen in deze landen worden aangetroffen. Hier zijn de meest voorkomende soorten in deze regio:
- Duitse kakkerlak (Blattella germanica): Dit is een van de meest voorkomende soorten in veel delen van de wereld, waaronder Nederland, België en Duitsland. Ze zijn klein, ongeveer 1-1,5 cm lang, en lichtbruin van kleur. Ze geven de voorkeur aan warme, vochtige plaatsen zoals keukens en badkamers.
- Oosterse kakkerlak (Blatta orientalis): Groter dan de Duitse kakkerlak, ongeveer 2-3 cm lang, en donkerbruin tot zwart van kleur. Ze komen vaak voor in koelere en vochtigere omgevingen zoals kelders en kruipruimtes.
- Amerikaanse kakkerlak (Periplaneta americana): Een van de grootste soorten die in deze regio kan worden aangetroffen, met een lengte tot 4 cm. Ze zijn roodbruin van kleur. Hoewel ze voornamelijk in tropische gebieden voorkomen, kunnen ze ook in gebouwen in Europa worden aangetroffen, vooral op warme en vochtige plaatsen.
- Bruinbandkakkerlak (Supella longipalpa): Deze soort is kleiner, ongeveer de grootte van de Duitse kakkerlak, en zoals de naam al doet vermoeden, hebben ze twee lichte banden over hun donkere lichaam. Ze hebben een bredere voorkeur wat betreft hun leefomgeving en kunnen worden aangetroffen in zowel droge als vochtige ruimtes in huizen.
Hoewel deze soorten het meest voorkomen in Nederland, België en Duitsland, zijn er andere soorten die sporadisch kunnen worden geïntroduceerd, vooral door internationaal reizen of handel. Het is daarom altijd raadzaam om een professional te raadplegen bij het identificeren en bestrijden van kakkerlakkenplagen.
Waarom je actie moet nemen tegen kakkerlakken!

Kakkerlakken hebben al miljoenen jaren een plek op onze aarde. Deze taaien beestjes staan bekend om hun sterke overlevingsinstinct en gedijen in diverse habitats, van weelderige regenwouden tot stadsappartementen. Ondanks hun rol in het ecosysteem, vormen ze in woonruimtes een uitdaging. Ze kunnen ziektekiemen overbrengen die gevaarlijk zijn voor mensen en kunnen ook allergische reacties en astma verergeren. Hun afvalstoffen en vervellingshuidjes kunnen schade aanrichten aan boeken, voedsel en elektronica. Daarom is het essentieel om preventief op te treden en, waar nodig, doeltreffende maatregelen te treffen tegen een kakkerlakkeninvasie in huis.
Kan ik zelf kakkerlakken bestrijden?
Ja, je kunt zelf kakkerlakken bestrijden, maar het vergt geduld, consistentie en de juiste aanpak. Lees verder om te zien wat je zelf kunt doen.
Wat kun je doen tegen kakkerlakken?
Hygiëne:
- Reinig regelmatig, vooral de keuken en badkamer.
- Zorg ervoor dat er geen voedselresten achterblijven.
- Bewaar voedsel in luchtdichte containers.
- Leeg en reinig regelmatig prullenbakken.
- Laat geen vuile vaat staan, vooral niet ’s nachts.

Verwijder hun toegang tot water:
- Repareer lekkende kranen en pijpen.
- Zorg ervoor dat huisdieren ’s nachts geen water achterlaten.
- Vermijd waterophopingen in plantenschotels.
Blokkeren en afdichten:
- Dicht scheuren, spleten en gaten in muren, vloeren en rond leidingen af.
- Plaats horren voor ramen en ventilatieopeningen.
Kakkerlakkenvallen:
- Gebruik kleverige vallen om het aantal kakkerlakken en hun bewegingspatronen te monitoren.
- Feromoonvallen zijn effectief om kakkerlakken aan te trekken en te vangen.
Chemische bestrijdingsmiddelen:
- Gebruik insecticidensprays, poeders of gels. Volg altijd de aanwijzingen op het etiket en wees voorzichtig in huizen met kinderen en huisdieren.
- Overweeg het gebruik van insectengroeiregulatoren (IGR’s) die de voortplanting van kakkerlakken verstoren.
Professionele hulp:
- Als de kakkerlakkenplaag ernstig is of als doe-het-zelf methoden niet effectief zijn, overweeg dan om een professioneel ongediertebestrijdingsbedrijf in te schakelen.
Preventie:
- Wees voorzichtig bij het binnenbrengen van tweedehands meubels of elektronica, omdat deze kakkerlakken kunnen bevatten.
- Overweeg het gebruik van diatomeeënaarde rond de perimeter van je huis, wat helpt om kakkerlakken op afstand te houden.
Biologische bestrijding:
- Sommige roofinsecten, zoals bepaalde soorten aaltjes, kunnen effectief zijn tegen kakkerlakken in bepaalde omstandigheden.
Door deze maatregelen te combineren, verminder je de kans op een kakkerlakkenplaag en kun je bestaande plagen effectief bestrijden. Het is belangrijk om te onthouden dat kakkerlakken zeer veerkrachtig zijn en dat het elimineren van een infestatie tijd en geduld kan vergen. Blijf consistent in je bestrijdingsinspanningen en wees bereid om verschillende methoden te combineren voor het beste resultaat.
Wat kan ik doen tegen kakkerlakken?
Hoe kom je aan kakkerlakken?

Kakkerlakken kunnen om verschillende redenen een woning of gebouw binnendringen. Hier zijn enkele veelvoorkomende manieren waarop kakkerlakken een omgeving kunnen betreden:
- Voedsel en water: Kakkerlakken zijn altijd op zoek naar voedsel en water. Keukens, badkamers en andere gebieden met voedselresten of vocht zijn aantrekkelijke plaatsen voor kakkerlakken.
- Van buitenaf: Kakkerlakken kunnen van buiten naar binnen komen via scheuren, gaten, ventilatieopeningen of onder deuren door.
- Verhuizingen en transport: Ze kunnen ongemerkt je huis binnenkomen via verhuisdozen, meubels of elektronische apparaten, vooral als deze items afkomstig zijn uit een gebied met een kakkerlakkenprobleem.
- Aangrenzende woningen: In appartementencomplexen of rijtjeshuizen kunnen kakkerlakken zich verplaatsen van de ene wooneenheid naar de andere via leidingen, ventilatiekanalen, of gemeenschappelijke muren.
- Verpakking en boodschappen: Kakkerlakken, vooral de kleinere soorten zoals de Duitse kakkerlak, kunnen zich verstoppen in boodschappentassen, dozen of andere verpakkingen en zo je huis binnendringen.
- Tweedehands aankopen: Het kopen van tweedehands meubels, boeken of elektronica kan een risico vormen als deze items kakkerlakken of hun eitjes bevatten.
- Riolering en leidingen: In sommige gevallen kunnen kakkerlakken via rioleringssystemen of leidingen gebouwen binnendringen.
- Reizen: Na een reis, vooral naar gebieden waar kakkerlakken veel voorkomen, kan je ongewild kakkerlakken of hun eitjes meenemen in je bagage.

Hoewel het moeilijk kan zijn om elke potentiële toegangspunt te identificeren en af te sluiten, helpt het nemen van preventieve maatregelen en het regelmatig inspecteren van je woning om de kans op een kakkerlakkeninvasie te verminderen.
Hoe kan ik mezelf preventief beschermen tegen kakkerlakken als ik op vakantie ga?
Als je op vakantie gaat, vooral naar gebieden waar kakkerlakken veel voorkomen, zijn er enkele preventieve maatregelen die je kunt nemen om te voorkomen dat je kakkerlakken of hun eitjes mee naar huis neemt:
- Inspecteer je verblijf: Bij aankomst in je hotelkamer, appartement of andere accommodatie, inspecteer de ruimte op tekenen van kakkerlakken. Let vooral op in badkamers, keukens en slaapgedeeltes.
- Gebruik harde koffers: Kakkerlakken kunnen gemakkelijker in zachte koffers of tassen kruipen. Harde koffers bieden een betere bescherming.
- Houd je bagage van de grond: Gebruik een bagagerek of leg je koffer op een tafel in plaats van deze op de grond of tegen de muur te plaatsen.
- Houd voedsel opgeborgen: Laat geen voedsel rondslingeren in je accommodatie. Bewaar snacks in luchtdichte containers en gooi afval direct weg.
- Gebruik plastic zakken: Pak je kleding en andere items in plastic zakken in je koffer. Dit kan helpen voorkomen dat kakkerlakken in je spullen kruipen.
- Controleer je bagage bij vertrek: Voordat je je koffer inpakt om te vertrekken, controleer je alle items en de binnenkant van je koffer op tekenen van kakkerlakken of hun eitjes.
- Pas op met souvenirs: Sommige souvenirs, vooral die van hout of organisch materiaal, kunnen een schuilplaats zijn voor kakkerlakken. Inspecteer ze goed voordat je ze in je bagage stopt.
- Inspecteer je bagage bij thuiskomst: Voordat je je koffer in huis brengt, inspecteer je deze buiten of in een garage op tekenen van kakkerlakken.
- Was je kleding: Was alle kleding die je hebt meegenomen op vakantie, ook de ongedragen kleding, in heet water en droog ze op de hoogste stand in de droger. Dit helpt om eventuele meegenomen kakkerlakken of eitjes te doden.
- Overweeg een insectenspray: Er zijn reis-specifieke insectensprays verkrijgbaar die je kunt aanbrengen op je bagage om insecten af te weren.
Door deze preventieve stappen te volgen, verminder je het risico om ongewenste ‘gasten’ mee naar huis te nemen na je vakantie.

Hoe inspecteer ik een kamer op een besmetting van kakkerlakken?
Het inspecteren van een kamer op een besmetting van kakkerlakken vereist een systematische aanpak en enige kennis van waar kakkerlakken zich graag verbergen. Hier is een stapsgewijze handleiding:
Voorbereiding:
- Zorg voor een goede zaklamp. Kakkerlakken houden van donkere, verborgen plekjes, en een zaklamp zal helpen om ze beter te zien.
- Draag handschoenen voor hygiëne.
Begin bij de keuken:
- Controleer onder en achter de koelkast, oven, magnetron, en andere apparaten. Kakkerlakken zijn vaak te vinden in de buurt van water- en voedselbronnen.
- Open keukenkastjes en controleer de hoeken, scheuren en naden, vooral waar pijpen of bedrading door de muur gaan.
- Controleer de onderkant van de gootsteen, vooral rond de leidingen.
Badkamer:
- Kijk rond de wastafel, badkuip en toilet, vooral waar leidingen de muur of vloer binnengaan.
- Controleer opbergkastjes en lades.
Slaapkamers en woonruimtes:
- Kijk achter en onder meubels, zoals bedden, banken en kasten.
- Controleer spleten in plinten en waar muren en vloeren samenkomen.
- Inspecteer achter schilderijen, posters of andere items aan de muur.
Algemene indicatoren:
- Uitwerpselen: Kakkerlakken laten kleine, zwarte uitwerpselen achter die lijken op gemalen koffie of zwarte peper. Deze zijn vaak te vinden in gebieden waar ze actief zijn.
- Eierschalen: Kakkerlakken leggen eieren in een ootheca (een beschermende huls). Deze kunnen worden gevonden in verborgen hoeken of spleten.
- Vervellingshuidjes: Jonge kakkerlakken vervellen meerdere keren voordat ze volwassen worden. Deze vervellingshuidjes kunnen een indicatie zijn van een infestatie.
- Geur: Een sterke, muffe geur kan duiden op een grote kakkerlakkenbesmetting.
Actieve inspectie:
- Kakkerlakken zijn nachtdieren, dus een inspectie tijdens de nacht of bij het uitschakelen van het licht kan effectiever zijn. Wacht een paar minuten na het uitschakelen van het licht en schakel dan snel je zaklamp in om mogelijke activiteiten te observeren.
Valletjes:
- Overweeg het plaatsen van kleverige vallen op plaatsen waar je vermoedt dat er kakkerlakkenactiviteit is. Deze kunnen helpen om de aanwezigheid van kakkerlakken te bevestigen.
Als je tekenen van kakkerlakken ontdekt tijdens je inspectie, is het raadzaam om zo snel mogelijk maatregelen te nemen om de plaag aan te pakken. In ernstige gevallen kan het inschakelen van een professioneel ongediertebestrijdingsbedrijf nodig zijn.
